astanawiasz się, czy warto odwiedzić Biskupią Kopę? Myślisz o weekendowej wycieczce w Góry Opawskie, ale nie wiesz, czego się spodziewać? Spokojnie – mam dla Ciebie kompletny przewodnik po najwyższym szczycie województwa opolskiego, który pomoże Ci zaplanować idealną wyprawę. Po latach wędrówek po tym urokliwym zakątku Polski, podzielę się z Tobą sprawdzonymi trasami, ciekawymi historiami i praktycznymi wskazówkami, które uczynią Twoją wycieczkę niezapomnianą.
Czym jest Biskupia Kopa i gdzie dokładnie się znajduje?
Biskupia Kopa (890 m n.p.m.) to najwyższy szczyt Gór Opawskich i jednocześnie najwyższe wzniesienie województwa opolskiego. Ten majestatyczny szczyt leży na granicy polsko-czeskiej w najdalej na wschód wysuniętym paśmie polskich Sudetów. I tu zaczyna się pierwsza ciekawostka – choć Biskupia Kopa jest zaliczana do Korony Gór Polski jako reprezentant Gór Opawskich, to jej najwyższy punkt (wraz z charakterystyczną wieżą widokową) znajduje się już po czeskiej stronie granicy!
Nazwa góry ma fascynującą historię – sięga ona XIII wieku, kiedy papież Grzegorz IX ustanowił ją punktem rozdzielającym biskupstwo wrocławskie i biskupstwo morawskie w Ołomuńcu. Przez wieki góra stanowiła naturalną granicę między różnymi terytoriami – od biskupstw, przez ziemie Habsburgów i Hohenzollernów, aż po współczesną granicę Polski i Czech. Czesi nazywają ją "Biskupská kupa", a dawniej funkcjonowały także nazwy Biskupia Kępa czy Biskupia Kapa.
Co ciekawe, najwyższym szczytem całych Gór Opawskich wcale nie jest Biskupia Kopa, ale czeski Příčný vrch (975 m n.p.m.). Jednak to właśnie Biskupia Kopa, dzięki swojej charakterystycznej wieży widokowej i dostępności szlaków, przyciąga największe rzesze turystów.
Najważniejsze atrakcje na Biskupiej Kopie
Wieża widokowa – perła Gór Opawskich
Znakiem rozpoznawczym Biskupiej Kopy jest bez wątpienia 18-metrowa murowana wieża widokowa, wybudowana w 1898 roku przez Morawsko-Śląskie Towarzystwo Górskie dla uczczenia 50-lecia panowania cesarza Franciszka Józefa (o czym świadczy napis nad wejściem: "Kaiser Franz Josef Warte").
Ta zabytkowa budowla, po niedawnym remoncie, prezentuje się naprawdę imponująco. Z tarasu widokowego roztacza się przepiękna panorama na Sudety Wschodnie, czeskie Jesioniki oraz okoliczne miejscowości. Przy dobrej pogodzie można dostrzec nawet zarysy Karkonoszy, Gór Stołowych i Gór Sowich. To idealne miejsce, by zrobić pamiątkowe zdjęcia i nagrodzić się za trud wędrówki!
Warto pamiętać, że wieża znajduje się po czeskiej stronie granicy i wstęp na nią jest płatny. Godziny otwarcia mogą się zmieniać w zależności od sezonu, więc przed wyprawą dobrze jest sprawdzić aktualne informacje. Niedaleko wieży działa także niewielki bar, gdzie możesz odpocząć i zaspokoić pragnienie.
Schronisko "Pod Biskupią Kopą" – górski azyl z historią
Około 700 metrów od szczytu, na wysokości 850 m n.p.m., znajduje się Górski Dom Turysty "Pod Biskupią Kopą" – jedyne schronisko w polskiej części Gór Opawskich. To miejsce ma bogatą historię – zostało otwarte w lipcu 1924 roku jako "Oberschlesierhütte" (Schronisko Górnoślązaków) i od razu zdobyło sympatię turystów.
Ciekawostką jest, że do niedawna schronisko było otoczone gęstym lasem, jednak w wyniku klęski ekologicznej spowodowanej przez kornika drukarza, stoi dziś na otwartej przestrzeni. Ta zmiana krajobrazu ma swoje plusy – z tarasu przed schroniskiem rozciągają się teraz wspaniałe widoki, których wcześniej nie można było podziwiać.
Schronisko oferuje noclegi w pokojach 2- i wieloosobowych oraz serwuje tradycyjne dania kuchni górskiej. To idealne miejsce na odpoczynek przed dalszą wędrówką lub na dłuższy pobyt w górach. Co ciekawe, w schronisku obowiązuje zabawna tradycja – jeśli pojawisz się tam w krawacie, możesz się z nim pożegnać, gdyż zostanie on dołączony do kolekcji zawieszonych pod sufitem!
Gwarkowa Perć – jedyna drabinka w Sudetach
Jedną z najbardziej charakterystycznych atrakcji na szlaku na Biskupią Kopę jest Gwarkowa Perć – dawne wyrobisko łupku fyllitowego (dachówkowego), gdzie znajduje się jedyna w Sudetach drabinka na szlaku turystycznym. Ta 11-metrowa konstrukcja z 35 szczeblami pozwala pokonać stromą ścianę skalną i stanowi nie lada atrakcję, szczególnie dla dzieci!
Kamieniołom został otwarty w 1820 roku i funkcjonował do 1939 roku. Wydobywano tu łupek używany do lokalnych celów budowlanych – pokrywania dachów i okładania ścian domów. Nazwa "Gwarkowa Perć" pochodzi od ścieżki skalnej (perć w gwarze góralskiej) i dawnego określenia górnika (gwarek).
Przejście przez Gwarkową Perć wprowadza nutę przygody do wędrówki, dając przedsmak tego, jak emocjonująca może być górska eksploracja. Jeśli jednak ktoś z Twojej grupy obawia się wspinaczki po drabinie, istnieje alternatywna trasa omijająca to miejsce.
Piekiełko i legenda o wrotach do piekła
Kolejnym fascynującym miejscem na trasie jest Piekiełko – dawny kamieniołom o intrygującej nazwie, związanej z lokalną legendą. Według podań, w XIX wieku głębokie na kilkanaście metrów wyrobisko uważane było za mityczne wrota do piekła.
To miejsce, choć mniej znane niż Gwarkowa Perć, ma swój niepowtarzalny urok. Na skałach Piekiełka można zaobserwować stanowisko bardzo rzadkiej paproci zwanej zanokcicą północną, rozpoznawalnej po wyjątkowo wąskich liściach.
Srebrna Kopa i jej panoramy
Srebrna Kopa (785 m n.p.m.) to drugi najwyższy szczyt polskiej części Gór Opawskich, również leżący na granicy polsko-czeskiej. Jej nazwa pochodzi od srebra, którego tu poszukiwano. Choć niższa od Biskupiej Kopy, oferuje równie wspaniałe, a zdaniem niektórych turystów nawet lepsze widoki!
Na północnych zboczach Srebrnej Kopy znajduje się platforma widokowa, z której przy dobrej pogodzie można podziwiać panoramę obejmującą województwo opolskie (m.in. Prudnik, Nysę i czasem nawet Opole), Górę św. Anny, wschodnią część Gór Opawskich, a także szczyty Beskidu Śląsko-Morawskiego i Śląskiego.
Szlaki turystyczne na Biskupią Kopę – który wybrać?
Na szczyt Biskupiej Kopy prowadzi sieć szlaków turystycznych zarówno z polskiej, jak i czeskiej strony. Każdy z nich ma swój niepowtarzalny charakter i oferuje różne atrakcje po drodze. Oto najważniejsze z nich:
Szlak żółty z Jarnołtówka – najkrótsze podejście
Długość: ok. 3,9 km (w jedną stronę)
Czas przejścia: ok. 1 godz. 50 min
Różnica wysokości: 418 m
Stopień trudności: bardzo łatwy
Jest to najkrótszy i najpopularniejszy szlak na Biskupią Kopę. Rozpoczyna się w okolicy Ośrodka Wypoczynkowego Ziemowit w Jarnołtówku. Trasa jest dobrze oznakowana i prowadzi głównie przez las, więc świetnie sprawdzi się w upalne dni.
Ostatnia część szlaku, od miejsca gdzie łączy się ze ścieżką dydaktyczną rezerwatu "Cicha Dolina", nazywa się "Ścieżką Langego" – na cześć Paula Langego, burmistrza Prudnika, który przyczynił się do budowy schroniska "Pod Biskupią Kopą" w 1924 roku.
Ten szlak doskonale nadaje się dla rodzin z dziećmi oraz osób początkujących w górskich wędrówkach. Dodatkowym plusem jest możliwość odpoczynku w schronisku przed finalnym podejściem na szczyt.
Szlak niebieski przez Gwarkową Perć – najciekawszy widokowo
Długość: ok. 6,4 km (w jedną stronę)
Czas przejścia: ok. 2 godz. 45 min
Różnica wysokości: 555 m
Stopień trudności: łatwy, z jednym trudniejszym odcinkiem (drabina)
Ten szlak rozpoczyna się w Pokrzywnej i prowadzi wzdłuż malowniczej Doliny Bystrego Potoku. Po drodze mija miejsce, gdzie w latach przedwojennych stała skocznia narciarska, następnie prowadzi przez wspomnianą już Gwarkową Perć z charakterystyczną drabiną.
Szlak niebieski łączy się później z żółtym, którym można dojść do schroniska i dalej na szczyt. Trasa ta oferuje najwięcej atrakcji i przepiękne widoki, dlatego jest szczególnie polecana miłośnikom fotografii i osobom szukającym nie tylko zdobycia szczytu, ale także wrażeń po drodze.
Szlak czerwony z Pokrzywnej – dla miłośników dłuższych wędrówek
Długość: ok. 7 km (w jedną stronę)
Czas przejścia: ok. 3 godz.
Różnica wysokości: ok. 590 m
Stopień trudności: średni
Czerwony szlak, będący fragmentem Głównego Szlaku Sudeckiego im. Mieczysława Orłowicza, to propozycja dla bardziej doświadczonych turystów. Trasa prowadzi przez kilka interesujących szczytów – Zamkową Górę (gdzie znajdują się pozostałości zamku z XIII/XIV wieku), Srebrną Kopę, a następnie przez Przełęcz pod Kopą (zwaną też Przełęczą Mokrą) na Biskupią Kopę.
Po drodze można odbić w stronę tzw. Grobu Czarownicy – białego kamienia, który według legendy leży na grobie kobiety oskarżonej o czary. Szlak ten jest bardziej wymagający, ale wynagradza trud wspaniałymi panoramami.
Szlak zielony z przełęczy Petrovy Boudy – opcja od strony czeskiej
Długość: ok. 1,5 km (w jedną stronę)
Czas przejścia: ok. 45 min
Różnica wysokości: ok. 180 m
Stopień trudności: łatwy, ale stromy
Jest to najkrótsza trasa bezpośrednio na szczyt Biskupiej Kopy, ale rozpoczyna się po czeskiej stronie – na przełęczy Petrovy Boudy (712 m n.p.m.), która znajduje się na drodze łączącej Zlate Hory z Jindrichovem.
Mimo niewielkiej długości, trasa jest dość stroma i kamienista, więc nie nadaje się dla osób z wózkami dziecięcymi ani dla tych o słabszej kondycji. W nagrodę za wysiłek oferuje piękne widoki na Wysoki Jesionik oraz południową i wschodnią część Gór Opawskich.
Praktyczne informacje przed wycieczką na Biskupią Kopę
Gdzie zostawić samochód? Przegląd parkingów
W okolicach Biskupiej Kopy znajduje się kilka miejsc, gdzie można bezpiecznie zostawić samochód:
-
Parking przy Ośrodku Wypoczynkowym Ziemowit w Jarnołtówku – duży, płatny parking, idealny punkt startowy dla szlaku żółtego.
-
Parking w przysiółku Bolkówka (Jarnołtówek) – mniejszy, bezpłatny parking, dobry dla osób planujących szybkie wejście na szczyt czerwonym szlakiem.
-
Parking przy kaplicy polowej w Pokrzywnej (współrzędne: 50.285725, 17.450507) – darmowy parking, dobry punkt startowy dla szlaku niebieskiego przez Gwarkową Perć.
-
Parking przy łowisku "Na Wyspie" w Pokrzywnej – niewielki, darmowy parking, dobry start dla szlaku czerwonego lub niebieskiego.
Kiedy najlepiej wybrać się na Biskupią Kopę?
Biskupia Kopa i Góry Opawskie są piękne o każdej porze roku, ale każdy sezon ma swoje zalety:
- Wiosna – lasy budzą się do życia, a na stokach pojawiają się kwitnące rośliny; umiarkowane temperatury sprzyjają wędrówkom.
- Lato – pełnia sezonu turystycznego; zielone lasy dają schronienie przed słońcem, ale na niektórych odcinkach może być gorąco; większe prawdopodobieństwo burz.
- Jesień – przepiękna paleta barw, szczególnie gdy buki przybierają złote i czerwone kolory; niższe temperatury i mniej turystów.
- Zima – magiczny, ośnieżony krajobraz; trasy mogą być trudniejsze ze względu na oblodzone fragmenty; warto mieć ze sobą raczki.
Najbezpieczniejszym wyborem są miesiące od maja do października. Jeśli cenisz sobie ciszę i mniejsze tłumy, unikaj weekendów, szczególnie w szczycie sezonu wakacyjnego.
Biskupia Kopa z dziećmi i zwierzętami – co warto wiedzieć
Góry Opawskie, w tym Biskupia Kopa, są świetnym miejscem na rodzinne wycieczki. Szlaki są relatywnie łatwe, dobrze oznakowane i niezbyt długie, co sprawia, że nawet dzieci w wieku szkolnym poradzą sobie z wejściem na szczyt.
Dla rodzin z dziećmi najlepszym wyborem będzie szlak żółty z Jarnołtówka, który jest najkrótszy i najmniej wymagający. Atrakcje takie jak Gwarkowa Perć, Grób Czarownicy czy wieża widokowa z pewnością zaciekawią najmłodszych i sprawią, że wędrówka będzie fascynującą przygodą.
Jeśli planujesz zabrać ze sobą czworonoga, dobra wiadomość – poza jednym miejscem (Gwarkowa Perć z drabiną), nie ma na szlakach na Biskupią Kopę miejsc, które stanowiłyby przeszkodę dla spaceru z psem. Dodatkowo, w schronisku "Pod Biskupią Kopą" można zatrzymać się z czworonogiem, co czyni weekend w Górach Opawskich świetnym pomysłem dla właścicieli psów.
Co zabrać ze sobą na wycieczkę?
Nawet choć Góry Opawskie nie są wysokie, odpowiednie przygotowanie jest kluczem do udanej wycieczki. Oto lista niezbędnych rzeczy:
- Wygodne buty trekkingowe z dobrą przyczepnością
- Plecak z wodą (min. 1,5 litra na osobę) i przekąskami
- Mapa lub aplikacja z trasami offline
- Kurtka przeciwdeszczowa (pogoda w górach zmienia się szybko)
- Cieplejsza bluza nawet latem (na szczycie często wieje)
- Czapka i krem przeciwsłoneczny
- Naładowany telefon i powerbank
- Podstawowa apteczka
- Dokument tożsamości (przekraczamy granicę państwową)
- Czeskie korony lub karta płatnicza (jeśli planujemy wejść na wieżę widokową)
Zimą dodatkowo warto wziąć raczki na buty, gdyż szlaki potrafią być oblodzone.
Legendy i ciekawostki o Biskupiej Kopie, które warto znać
Jak Biskupia Kopa otrzymała swoją nazwę
Nazwa góry sięga XIII wieku, kiedy papież Grzegorz IX w 1229 roku ustanowił ją punktem rozdzielającym biskupstwo wrocławskie i morawskie biskupstwo w Ołomuńcu. Przez kolejne stulecia góra stanowiła naturalną granicę między różnymi terytoriami.
Po wojnach śląskich w XVIII wieku, góra oddzielała ziemie należące do Habsburgów i Hohenzollernów, a później granicę Niemiec i Czechosłowacji. Dziś na szczycie Biskupiej Kopy przebiega granica polsko-czeska, a dodatkowo – granica gmin Głuchołazy i Zlate Hory.
Grób Czarownicy i mroczna historia przełęczy
Na Przełęczy pod Kopą (Przełęcz Mokra) znajduje się tajemniczy biały kamień zwany Grobem Czarownicy. Wiąże się z nim fascynująca, choć ponura legenda.
Ponoć w Jarnołtówku mieszkała kiedyś samotna kobieta, która stroniła od ludzi. Żyła w skromnej chatce pod lasem, a utrzymywała się ze zbierania ziół, owoców leśnych i grzybów. Z powodu jej odmiennego stylu życia, mieszkańcy zaczęli nazywać ją czarownicą – co w tamtych czasach było poważnym oskarżeniem, często kończącym się wyrokiem śmierci.
Kobieta nie wytrzymała presji społecznej i pewnego dnia powiesiła się w miejscu zwanym "trzy granice". Jej ciało znalazł przechodzący tamtędy myśliwy, który poinformował o tym władze gmin, których granice zbiegały się w tym miejscu. Nikt nie chciał pochować czarownicy na swoim terenie, więc ostatecznie pogrzebano ją w miejscu znalezienia i oznaczono grób białym kamieniem.
Tajemnice wieży widokowej z czasów cesarza
Wieża widokowa na Biskupiej Kopie ma fascynującą historię. Została wybudowana w 1898 roku przez Morawsko-Śląskie Towarzystwo Górskie dla uczczenia 50-lecia panowania cesarza Franciszka Józefa I, o czym świadczy napis nad wejściem "Kaiser Franz Josef Warte".
Po II wojnie światowej wieża była jeszcze dostępna dla turystów, ale później została zamknięta i służyła jako przekaźnik czeskiej telewizji. W latach 90. XX wieku niedaleko wybudowano maszt TV, a wieżę wreszcie odrestaurowano i ponownie udostępniono zwiedzającym w 1998 roku, na stulecie jej istnienia.
Warto dodać, że nie jest to pierwsza wieża na tym szczycie – jej pierwowzorem była kamienna piramida, która spłonęła po kilkunastu latach od wybudowania.
Inne ciekawostki z okolic Biskupiej Kopy
-
Odkrycie rubinów – W 1962 roku na Biskupiej Kopie odkryto jedno z największych w Polsce wystąpień rubinów, choć dziś nie ma już ono znaczenia ekonomicznego.
-
Skocznie narciarskie – W Pokrzywnej przed II wojną światową istniała skocznia narciarska, wybudowana przez mieszkającego w Głuchołazach Norwega – pasjonata skoków narciarskich. Dziś pozostały po niej jedynie nikłe ślady.
-
Krawaty w schronisku – W schronisku "Pod Biskupią Kopą" obowiązuje zabawna tradycja – jeśli pojawisz się tam w krawacie, zostanie on odcięty i dołączony do kolekcji zawieszonych pod sufitem.
-
Zalew w Pokrzywnej – W latach 30. XX wieku w Pokrzywnej wybudowano zalew na Złotym Potoku. Liczba odwiedzających kąpielisko była tak duża, że co dziesięciotysięcznemu gościowi wręczano prezent w postaci zegarka.
-
Droga Amalii – Szeroka droga prowadząca do schroniska nazywana jest Drogą Amalii. Nazwa pochodzi od Amalii von Humbert, żony Franza von Humberta, właściciela majątku w Moszczance. Amalia była związana z tymi terenami, a jej imię zostało upamiętnione w nazwie drogi.
Dlaczego warto odwiedzić Biskupią Kopę?
Biskupia Kopa, mimo że nie należy do najwyższych szczytów w Polsce, oferuje niezapomniane doświadczenia i widoki, które na długo pozostaną w pamięci. Jest idealnym miejscem zarówno dla początkujących turystów górskich, jak i doświadczonych wędrowców szukających spokojniejszej alternatywy dla zatłoczonych Tatr czy Karkonoszy.
To, co czyni Biskupią Kopę wyjątkową, to połączenie łatwo dostępnych szlaków z bogatą historią, ciekawymi legendami i unikalnymi atrakcjami. Gdzie indziej znajdziesz jedyną drabinkę na szlaku w Sudetach, wieżę widokową z czasów cesarstwa Austro-Węgier i schronisko, gdzie krawaty zdobią sufit?
Niezależnie od tego, czy wybierzesz najkrótszą trasę z Jarnołtówka, czy zdecydujesz się na dłuższą wędrówkę z Pokrzywnej przez Gwarkową Perć, czy może na kilkugodzinną pętlę przez Srebrną Kopę – Biskupia Kopa i jej okolice z pewnością Cię nie zawiodą.
Pamiętaj tylko, aby zaplanować wycieczkę z wyprzedzeniem, sprawdzić prognozę pogody i zabrać ze sobą niezbędne wyposażenie. Góry, nawet te niższe, wymagają szacunku i odpowiedniego przygotowania.
Do zobaczenia na szlaku na Biskupią Kopę – najwyższym szczycie Gór Opawskich, gdzie Polska spotyka się z Czechami, a historia z teraźniejszością!
FAQ – Najczęściej zadawane pytania o Biskupiej Kopie
Czy wieża widokowa na Biskupiej Kopie jest zawsze otwarta?
Nie, wieża ma określone godziny otwarcia, które mogą się zmieniać w zależności od sezonu. Generalnie jest otwarta codziennie w okresie letnim oraz w weekendy w pozostałe miesiące roku. Najlepiej sprawdzić aktualne informacje przed wycieczką.
Ile kosztuje wstęp na wieżę widokową?
Wstęp na wieżę jest płatny. Można płacić w koronach czeskich lub kartą płatniczą. Aktualne ceny warto sprawdzić przed wycieczką.
Czy można wejść na Biskupią Kopę z małymi dziećmi?
Tak, Góry Opawskie i Biskupia Kopa są świetnym miejscem na wycieczki rodzinne. Najlepszym wyborem będzie najkrótszy szlak żółty z Jarnołtówka, który nie jest bardzo wymagający.
Czy mogę wejść na Biskupią Kopę z psem?
Tak, psy są dozwolone na szlakach. Jedynym problematycznym miejscem może być Gwarkowa Perć z drabiną, ale i to można ominąć alternatywną trasą.
Jaki jest najłatwiejszy sposób wejścia na Biskupią Kopę?
Najłatwiejszym i najkrótszym szlakiem jest żółty szlak z Jarnołtówka, rozpoczynający się przy Ośrodku Wypoczynkowym Ziemowit. Trasa liczy około 3,9 km w jedną stronę i można ją pokonać w około 1 godzinę i 50 minut.
Czy na Biskupiej Kopie jest schronisko?
Tak, pod szczytem Biskupiej Kopy, na wysokości 850 m n.p.m. znajduje się Górski Dom Turysty "Pod Biskupią Kopą", oferujący noclegi i wyżywienie.
Czy do przejścia granicy na Biskupiej Kopie potrzebuję dokumentów?
Formalnie tak, ponieważ przekraczasz granicę państwową. W praktyce na szlaku nie ma kontroli granicznych, ale zawsze warto mieć przy sobie dokument tożsamości.
Jaka jest różnica między Biskupią Kopą a Srebrną Kopą?
Biskupia Kopa (890 m n.p.m.) jest wyższa i jest najwyższym szczytem polskiej części Gór Opawskich. Srebrna Kopa (785 m n.p.m.) jest drugim najwyższym szczytem i również leży na granicy Polski i Czech. Oba szczyty oferują wspaniałe widoki.